| Vrsta: | |||
| Sud: | Datum: 13.03.2006 | Broj: 413.00.268/06.04 | |
| Abstrakt: | |||
Razmotrili smo vaš zahtev broj 11-2/06 od 27.02.2006. godine i dopunu zahteva broj 13-3/06 od 8.03.2006. godine, koji ste uputili Ministarstvu finansija, a u vezi sa: poreskim tretmanom prometa dobara i usluga koji se vrši na osnovu ugovora nazvanog ugovorom o zajedničkoj izgradnji, zaključenog između građevinskog preduzeća - izvođača radova i investitora - lica koje ima pravo korišćenja^ građevinskog zemljišta i na koje glasi građevinska*dozvola; obavezom obračuna PDV izvođača radova u poreskom periodu u kojem je ostvario pravo na odbitak PDV obračunatog od strane podizvođača; da li i u kojem poreskom periodu izvođač radova ima pravo da odbije PDV obračunat od strane podizvođača u ispostavljenim privremenim situacijama; obaveze obračuna PDV izvođača radova po osnovu primljenih avansnih sredstava za promet objekata koje je izvođač radova stekao od investitora na osnovu ugovora nazvanog ugovorom o zajedničkoj izgradnji.S tim u vezi obaveštavamo vas o sledećem:Odgovor na pitanje koje se odnosi na poreski tretman prometa dobara i usluga, koji se vrši na osnovu ugovora nazvanog ugovorom o zajedničkoj izgradnji, zaključenog između građevinskog preduzeća - izvođača radova i investitora - lica koje ima pravo korišćenja građevinskog zemljišta i na koje glasi građevinska dozvola, sadržan je u mišljenju Ministarstva finansija broj: 413-00-01934/2005-04 od 22.12.2005. godine, koje vam dostavljamo u prilogu.Odredbom člana 3. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 i 61 /05) propisano je da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u RepublikuPromet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (u daljem tekstu: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.Prema odredbi stava 3. tačka 6) istog člana Zakona, prometom dobara, u smislu ovog zakona, smatra se i isporuka dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala isporučioca, ako se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima.Odredbom člana 14. stav 1. tačka 3) Zakona propisano je da, ako se dobro isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza, promet dobara nastaje danom prenosa prava raspolaganja na dobrima primaocu.Takođe, ako se vrši delimična isporuka dobra koje se isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza, a koja postoji u slučaju kada je za isporuku određenih delova ekonomski deljive isporuke posebno ugovorena naknada, promet dobra nastaje danom prenosa prava raspolaganja na delimičnoj isporuci dobra primaocu ( st. 4. i 5. Zakona).Odredbom člana 16. tač. 1) i 2) Zakona propisano je da poreska obaveza nastaje danom kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji: promet dobara i usluga; naplata ako je naknada ili deo naknade naplaćen pre prometa dobara i usluga.U skladu sa odredbama člana 120. st. 1. i 2. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS“, br. 47/03), investitor obezbeđuje stručni nadzor u toku građenja objekta, odnosno izvođenja radova za koje je izdato odobrenje za izgradnju, a koji obuhvata: kontrolu da li se građenje vrši prema odobrenju za izgradnju, odnosno prema glavnom projektu; kontrolu i proveru kvaliteta izvođenja svih vrsta radova i primenu propisa, standarda i tehničkih normativa; proveru da li postoje dokazi o kvalitetu materijala, opreme i instalacija koji se ugrađuju; davanje uputetava izvođaču radova; saradnju sa projektantom radi obezbeđenja detalja tehnoloških i organizacionih rešenja za izvođenje radova i rešavanje drugih pitanja koja se pojave u toku izvođenja radova.Saglasno sa odredbom člana 4. Pravilnika o načinu i postupku vršenja stručnog nadzora u toku građenja objekta („Službeni glasnik RS“, br. 105/03), stručni nadzor se obezbeđuje od početka građenja objekta do njegovog završetka i izdavanja upotrebne dozvole i obuhvata sve faze građenja.Prema odredbama člana 12. Pravilnika, nadzorni organ u toku vršenja stručnog nadzora pismeno konstatuje nad kojim radovima vrši stručni nadzor, uočene nedostatke pri izvođenju radova, mere koje je preduzeo ili je na njih uputio izvođača radova, odnosno odgovornog izvođača radova, rokove koje je dao za njihovo otklanjanje, primedbe u pogledu kvaliteta i dinamike građenja, kao i druge podatke koji su bitni za praćenje toka građenja objekta. Navedene podatke nadzorni organ unosi u građevinski dnevnik koji overavaju svojim potpisom i pečatom nadzorni organ i odgovorni izvođač radova.U skladu sa navedenim, kada obveznik PDV - građevinsko preduzeće, odnosno preduzetnik koji se bavi građevinskom delatnošću, a koji je angažovan kao podizvođača radova od strane izvođača građevinskih radova (u daljem tekstu: podizvođača), vrši isporuku građevinskog objekta izgrađenog od sopstvenog materijala po nalogu naručioca - izvođača radova, pri čemu materijal za izgradnju građevinskog objekta ne čine samo dodaci ili drugi sporedni materijali, u tom slučaju podizvođača vrši promet dobra - građevinskog objekta.Kada podizvođača u toku izgradnje građevinskog objekta od svog materijala ispostavlja izvođaču radova privremene situacije, smatra se da je danom overe privremene situacije od strane nadzornog organa izvršena delimična isporuka građevinskog objekta.Danom overe konačne situacije od strane nadzornog organa izvršena je isporuka građevinskog objekta.Takođe, u slučaju kada obveznik PDV - izvođač radova u toku izgradnje građevinskog objekta ispostavlja investitoru privremene situacije, smatra se da je danom overe privremene situacije od strane nadzornog organa izvršena delimična isporuka građevinskog objekta, a da je danom overe konačne situacije od strane nadzornog organa izvršena isporuka građevinskog objekta.Odredbom člana 5. stav 1. Zakona propisano je da se prometom usluga, u smislu ovog zakona, smatraju svi poslovi i radnje u okviru obavljanja delatnosti koji nisu promet dobara iz člana 4. ovog zakona.Prema stavu 3. tačka 3) istog člana Zakona, prometom usluga, u smislu ovog zakona, smatra se i predaja dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala naručioca.U skladu sa navedenim zakonskim odredbama, kada podizvođača vrši određene radnje u okviru izgradnje građevinskog objekta koje se ne smatraju prometom dobara, odnosno kada vrši izgradnju građevinskog objekta po nalogu i od materijala naručioca - izvođača radova, u tom slučaju podizvođača vrši promet građevinskih usluga.Odredbom člana 15. stav 1. tačka 1) Zakona propisano je da se usluga smatra pruženom danom kada je završeno pojedinačno pružanje usluge.Saglasno sa odredbama st. 3. i 4. istog člana Zakona, delimična usluga, koja postoji ako je za određene delove ekonomski deljive usluge posebno ugovorena naknada, smatra se izvršenom u vreme kada je okončano pružanje tog dela usluge.Prema tome, kada podizvođača u toku izgradnje građevinskog objekta ispostavlja izvođaču radova privremene situacije, smatra se da je danom overe privremene situacije od strane nadzornog organa izvršen promet delimične građevinske usluge. Danom overe konačne situacije od strane nadzornog organa izvršen je promet građevinske usluge.Takođe, u slučaju kada obveznik PDV - građevinsko preduzeće (izvođač radova) ispostavlja privremene situacije investitoru, smatra se da je danom overe privremene situacije od strane nadzornog organa izvršen promet delimične građevinske usluge. Danom overe konačne situacije od strane nadzornog organa izvršen je promet građevinske usluge.Za izvršeni promet dobara, odnosno usluga, podizvođača, odnosno izvođač radova, dužan je da obračuna PDV u skladu sa Zakonom.3. Odredbom člana 28. stav 1. Zakona propisano je da pravo na odbitak prethodnog poreza obveznik može da ostvari ako dobra nabavljena u Republici ili iz uvoza, uključujući i nabavku opreme, kao i objekata za vršenje delatnosti i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata, odnosno primljene usluge, koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga:1) koji je oporeziv PDV; za koji u skladu sa članom 24. ovog zakona postoji oslobođenje od plaćanja PDV; koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u Republici.Pravo na odbitak prethodnog poreza, prema odredbi člana 28. stav 2. Zakona, obveznik može da ostvari ako poseduje račun izdat od strane drugog obveznika u prometu o iznosu prethodnog poreza, u skladu sa ovim zakonom, ili dokument o izvršenom uvozu dobara, u kojem je iskazan prethodni porez, odnosno kojim se potvrđuje da je primalac ili uvoznik tako iskazan PDV platio prilikom uvoza.Prema stavu 3. istog člana Zakona, u poreskom periodu u kojem su ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. člana 28. Zakona, obveznik može da odbije prethodni porez od dugovanog PDV, i to:1) obračunati i iskazani PDV za promet dobara i usluga, koji je ili će mu biti izvršen od strane drugog obveznika u prometu;2) PDV koji je plaćen prilikom uvoza dobara. Saglasno sa odredbom stava 4. istog člana Zakona, pravo na odbitak prethodnog poreza nastaje danom ispunjenja uslova iz st. 1-3. ovog člana.U skladu sa navedenim zakonskim odredbama, a uz ispunjenje propisanih uslova, izvođač radova ima pravo da PDV koji je obračunat i iskazan u računu podizvođača, odnosno u privremenim situacijama koje je ispostavio podizvođača, odbije kao prethodni porez od PDV koji duguje. U slučaju ispostavljanja privremenih situacija od strane podizvođača, izvođač radova može da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza, tj. može da od PDV koji duguje odbije PDV obračunat od strane podizvođača, u poreskom periodu u kojem je nadzorni organ overio privremene situacije koje je ispostavio podizvođača, s obzirom na to da je, prema odredbama člana 14. stav 1. tačka 3) i člana 15. stav 1. tačka 1) Zakona, kao i odredbama propisa kojima se uređuje planiranje i izgradnja, u tom poreskom periodu izvršen promet dobara, odnosno usluga. Pri tome napominjemo, da izvođač radova ima pravo na odbitak prethodnog poreza obračunatog od strane podizvođača nezavisno od toga da li je ispostavio privremenu situaciju investitoru. Naime, ispostavljanje privremenih situacija u toku izgradnje građevinskog objekta nije predmet uređivanja Zakona o porezu na dodatu vrednost, već predmet ugovora koji su zaključile ugovorne strane, što znači da izvođač radova, koji je u poreskom periodu ostvario pravo na odbitak prethodnog poreza po osnovu overenih privremenih situacija podizvođača, nema zakonsku obavezu da u tom poreskom periodu ispostavi privremenu situaciju investitoru za vrednost radova koje mu je izvršio i fakturisao podizvođača.4. Odredbom člana 25. stav 2. tačka 3) Zakona propisano je poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza, tj. da se PDV ne plaća na promet objekata, osim prvog prenosa prava raspolaganja na novoizgrađenim građevinskim objektima ili ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata, kao i prvog prenosa vlasničkog udela na novoizgrađenim građevinskim objektima ili ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata.Saglasno sa navedenoj zakonskoj odredbi, kada obveznik PDV - izvođač radova, kojem je investitor, na osnovu ugovora nazvanog ugovorom o zajedničkoj izgradnji, izvršio prvi prenos prava raspolaganja na novoizgrađenom građevinskom objektu ili ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata, izvrši isporuku tako stečenih objekata (drugi prenos prava raspolaganja), u tom slučaju ne postoji obaveza obračunavanja i plaćanja PDV.Shodno tome, obveznik PDV - izvođač radova koji primi avansna sredstva za promet objekata iz člana 25. stav 2. tačka 3) Zakona, nema obavezu obračunavanja i plaćanja PDV po tom osnovu.