| Vrsta: | Sudska praksa | ||
| Sud: | Savezni ustavni sud | Datum: 11.07.2002 | Broj: 1.U.22/02- |
| Abstrakt: | |||
Savezni ustavni sud, povodom date inicijative, pokrenuo je postupak za ocenjivanje ustavnosti odredbe člana 46. stav 1. tačka 5) Zakona o putnim ispravama jugoslovenskih državljana ("Službeni list SRJ" br. 33/96, 12/98, 44/99, 15/00, 7/01 i 71/01).
Sadržaj osporene odredbe dat je u sentenci pa se, radi toga, ne ponavlja.
Odredbom člana 124. stav 2. Ustava SRJ utvrđeno je da Savezni ustavni sud može odlučivati o ustavnosti i zakonitosti akata koji su prestali da važe, ako od prestanka važenja do pokretanja postupka nije proteklo više od jedne godine.
Odredbe člana 30. stav 2. Ustava SRJ utvrđeno je da se sloboda kretanja i nastanjivanja i pravo da se napusti SR Jugoslavija može ograničiti saveznim zakonom ako je to neophodno za vođenje krivičnog postupka, sprečavanje širenja zaraznih bolesti ili za odbranu Savezne Republike Jugoslavije.
Na osnovu člana 7. Zakona o izmenama Zakona o putnim ispravama jugoslovenskih državljana ("Službeni list SRJ" broj 23/02), od 27.04.2002. godine, koji je stupio na snagu osmog dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ", prestala je da važi osporena odredba člana 46. stav 1. tačka 5) navedenog zakona. Ovim zakonom o izmenama Zakona o putnim ispravama jugoslovenskih državljana nisu otklonjene posledice neustavnosti osporene odredbe.
Polazeći od odredbe člana 30. stav 2. Ustava SRJ, savezni zakonodavac je odredbom člana 46. stav 1, tačka 4) Zakona o izmenama Zakona o putnim ispravama jugoslovenskih državljana ("Službeni list SRJ" broj 23/02) propisao da će organ kome je podnesen zahtev za izdavanje putne isprave ili vize odbiti zahtev ako je to neophodno radi odbrane zemlje, u slučaju da je proglašeno ratno stanje, stanje neposredne ratne opasnosti i vanredno stanje.
Time je iscrpljen Ustavom SRJ utvrđeni razlog zbog kojeg se može saveznim zakonom propisati ograničenje prava građanina da napusti SR Jugoslaviju, odnosno ograničiti njegova sloboda kretanja, kad je to neophodno za odbranu Savezne Republike Jugoslavije. Međutim, osporenom odredbom, u vreme njenog važenja, bilo je propisano ograničenje prava građanina da napusti SR Jugoslaviju, i pored toga što saveznim zakonom nije propisano da je nastupanjem navedenog slučaja neophodno ograničiti to pravo iz razloga odbrane SR Jugoslavije, vođenje krivičnog postupka ili sprečavanja širenja zaraznih bolesti.
Budući da je osporenom odredbom, u vreme njenog važenja, bilo predviđeno ograničenje prava građanina da napusti Saveznu Republiku Jugoslaviju iz razloga koji Ustavom SRJ nisu utvrđeni, a imaju u vidu da je sloboda kretanja i pravo da se napusti SR Jugoslavija, i da se u nju vrati, jedno od osnovnih sloboda i prava građanina i da navedenim izmenama zakona nisu otklonjene posledice neustavnosti, to je Sud ocenio da treba doneti odluku kojom će utvrditi da osporena odredba, u vreme važenja, nije bila saglasna sa Ustavom SRJ.