| Vrsta: | Sudska praksa | ||
| Sud: | Vrhovni sud Srbije* | Datum: 12.02.2004 | Broj: Gž.13/04 |
| Abstrakt: | |||
Tužena TV u periodu od 1.06.2003. godine do 7.07.2003. godine, na programu je emitovala SMS poruke sa sadržinom: "dr N. svi pacijenti su ti pomrli, idi u portire", a koja je prvi put emitovana .1.06.2003. godine u večernjem terminu. Pored ove poruke, emitovane su i druge SMS poruke u kojima se pominje prezime dr N. Kolege i saradnici tužioca bili su upoznati sa emitovanjem ovih poruka, ali o tome nisu obaveštavali tužioca da ga ne bi uznemiravali.
U emitovanim porukama stručna i šira javnost je prepoznala tužioca. Kolege tužioca su od pacijenata i njihovih rođaka informisani o emitovanju ovih poruka i od strane pacijenata pitani da li su tačne tvrdnje iz navedenih poruka da su svi pacijenti tužioca umrli. Pojedini pacijenti su kolegama tužioca izrazili bojazan u pogledu svog medicinskog tretmana na Institutu gde tužilac radi.
Neosnovani su žalbeni navodi tužioca i tuženih o pogrešnoj primeni materijalnog prava. Odredbom člana 3. stav 1. Zakona o javnom informisanju ("Sl. glasnik RS" br. 43/2003), propisano je da su novinar i odgovorni urednik javnog glasila dužni da pre objavljivanja informacije koja sadrži podatke o određenom događaju, pojavi ili ličnosti, sa pažnjom primernom okolnostima, proveri njeno poreklo, istinitost i potpunost. U konkretnom slučaju, tuženi su postupali suprotno navedenoj odredbi.
Drugostepeni sud, takođe, prihvata pravni stav prvostepenog suda da SMS poruka koja se emituje na televizijskom programu predstavlja vrstu informacije i kao takva podleže odredbama Zakona o javnom informisanju, sa razloga da se SMS poruka emituje u programu javnog glasila i na taj način je dostupna široj javnosti koja taj program prati. SMS poruke. koje se šalju putem mobilnih telefona televizijskoj stanici se ne emituju direktno u program, već moraju prethodno od strane određenog lica da se izvrši njihova selekcija i spreči da se SMS poruke koje su nepristojne ili uvredljive emituju na TV programu.
SMS poruka "dr N. svi pacijenti su ti pomrli, idi u portire" je prepoznatljiva i uvredljiva, kako je to utvrdio i prvostepeni sud. Neosnovani su navodi u žalbi tuženih da navedena SMS poruka nije prepoznatljiva, uvredljiva. Ovi žalbeni navodi ne samo što su u suprotnosti sa utvrđenim činjeničnim stanjem. nego se i ne dovode u sumnju.
Odredbom člana 79. Zakona o javnom informisanju, propisano je da svako lice na koje se odnosi netačna, nepotpuna ili druga informacija čije je objavljivanje u skladu sa ovim zakonom zabranjeno, kao i lice kome nije objavljena ispravka, odgovora ili druga informacija. čije objavljivanje ima pravo da traži od javnog glasila. u skladu sa ovim zakonom, ako zbog njenog objavljivanja, odnosno neobjavljivanja trpi štetu, ima pravo na naknadu materijalne i nematerijalne štete u skladu sa opštim propisima i odredbama ovog zakona, nezavisno od drugih pravnih sredstava koja tom licu stoje na raspolaganju. Prema članu 80. istog zakona, novinar, odgovorni urednik i pravno lice koje je osnivač javnog glasila koji su pre objavljivanja s pažnjom primernom okolnostima mogli utvrditi neistinitost ili nepotpunost informacije, solidarno odgovaraju za materijalnu i nematerijalnu štetu prouzrokovanu objavljivanjem informacije. Autor, odgovorni urednik i pravno lice koje je osnivač javnog glasila koji su pre objavljivanja s pažnjom primerenom okolnostima mogli utvrditi neistinitost ili nepotpunost informacije odgovaraju za štetu (član 83. navedenog zakona). Prema tome, tuženi u skladu sa navedenim odredbama Zakona o javnom informisanju su solidarno odgovorni za naknadu nematerijalne štete tužiocu zbog povrede časti i ugleda.
Visinu naknade nematerijalne štete, kao pravičnu novčanu naknadu u smislu člana 200. ZOO u vezi sa članom 223. ZPP, prvostepeni sud je pravilno odmerio imajući u vidu sve okolnosti, a naročito da tužilac uživa veliki profesionalni ugled, da je mlad čovek, da se bavi specifičnom oblasti medicine, da je šira javnost upoznata sa njegovim stručnim radom, da je veliki broj kolega video emitovane poruke na programu tuženog ili za njih saznao na drugi način. Emitovanjem navedenih SMS poruka, profesionalni ugled i čast tužioca među njegovim saradnicima i poznanicima bio povređen u većoj meri i ta je povreda relativno dugo trajala. Neosnovani su žalbeni navodi tuženih da je dosuđeni iznos previsoko odmeren kao i navodi u žalbi tužioca da dosuđeni iznos od 200.000,00 dinara ne predstavlja pravičnu novčanu naknadu, kao satisfakciju zbog povrede časti i ugleda. Prilikom odlučivanja o visini naknade nematerijalne štete, ovaj sud je vodio računa o značaju povređenog dobra i cilju kome služi ta naknada, ali i o tome da se njome ne pogoduje težnjama koje nisu spojive sa njenom prirodom i društvenom svrhom."