Nižestepeni sudovi nalaze da je protivtužbeni zahtev za isplatu iznosa od 613.365,15 dinara, koji je naplaćen od tuženog po osnovu ukinute odluke, pravno neutemeljen, jer se to potraživanje može ostvariti samo u postupku izvršenja na način i pod uslovima propisanim odredbom čl. 55. ZIP.
Osnovano se u reviziji ističe da je ovakva odluka zasnovana na pogrešnoj primeni materijalnog prava. Tačno je da je odredbom čl. 55. ZIP propisano da dužnik nakon sprovedenog izvršenja može sudu podneti predlog za protivizvršenje ako je izvršna isprava pravnosnažno ukinuta, preinačena, poništena ili stavljena van snage.
Ovakvu zaštitu svog prava dužnik može ostvariti pred izvršnim sudom pod uslovima da predlog za protivizvršenje podnese u roku od 3 meseca od dana kada je saznao za razloge protivizvršenja, a najdocnije u roku od 1 godine od dana okončanog izvršnog postupka. Međutim, postojanje ovakvog pravnog puta za povraćaj neosnovano naplaćenog u postupku izvršenja ne može voditi lišenju prava dužnika da i u parničnom postupku traži povraćaj neosnovano stečenog.
Pravni institut protiv izvršenja konstituisan je u korist dužnika a sa ciljem da mu omogući brz i jednostavan postupak povraćaja neosnovano naplaćenog po izvršnoj ispravi koja je izgubila pravnu snagu. Na taj način dužniku je omogućeno da u vanparničnom postupku podnošenjem samo dokaza da je izvršna isprava pravnosnažno ukinuta, preinačena, poništena ili stavljena van snage ostvari povraćaj onoga što mu je po tom osnovu - naplaćeno.
Međutim, to ne znači da dužnik zaštitu ugroženog mu prava zbog neosnovanog namirenja duga u izvršnom postupku ne može ostvariti i korišćenjem pravnog puta propisanog za povraćaj stečenog bez osnova. Takva pravna zaštita ostvaruje se podizanjem tužbe iz neosnovanog obogaćenja o čijoj osnovanosti sud odlučuje u parničnom postupku. Ona se može podneti kako po proteku roka propisanog za podnošenje predloga za protivizvršenje, tako i za vreme njegovog trajanja.
Stvar je diskrecionog prava dužnika koji će od ta dva pravna puta izabrati za ostvarenje zaštite povređenog mu subjektivnog prava po osnovu sticanja bez osnova. Stoga, sud ne može odbiti da raspravlja o osnovanosti tužbenog zahteva kojim se traži povraćaj stečenog po osnovu pravnosnažno ukinute izvršne isprave.
Kod takvog stanja stvari, a polazeći od činjenice da su tužbeni i protivtužbeni zahtev međusobno uslovljeni, sud nije mogao odlučiti o osnovanost tužbenog zahteva a da o ne raspravi i pitanje osnovanosti protivtužbenog zahteva.
Zbog toga je odluka o protivtužbenom zahtevu zasnovana na pogrešnoj primeni materijalnog prava (odredba čl. 210. st. 2. Zakona o obligacionim ODNOSIMa), Posledica tog propusta suda dovela je do nepotpunog utvrđenja odlučnih činjenica čijim postojanjem je uslovljena ocena suda o osnovu i visini protivtužbenog zahteva.
Stoga je na temelju odredbe člana 395. stav 2. ZPP odlučeno kao u izreci."