Ustavni sud u sastavu: predsednik dr Dragiša Slijepčević i sudije dr Olivera Vučić, dr Marija Draškić, Bratislav Đokić, Vesna Ilić Prelić, dr Goran Ilić, dr Agneš Kartag Odri, Katarina Manojlović Andrić, mr Milan Marković, dr Bosa Nenadić, Milan Stanić, dr Dragan Stojanović, mr Tomislav Stojković, Sabahudin Tahirović i Predrag Ćetković, na osnovu člana 167. stav 1. tačka 3. Ustava Republike Srbije, na sednici održanoj 22. decembra 2011. godine, doneo je

REŠENjE

Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za utvrđivanje nezakonitosti Odluke o vrstama licenci Inženjerske komore Srbije broj 540/1-4 od 27. maja 2005. godine, Odluke o izmenama i dopunama Odluke o vrstama licenci Inženjerske komore Srbije, broj 3237/1-6 od 8. juna 2006. godine i Odluke o izmenama i dopunama Odluke o vrstama licenci inženjerske komore Srbije broj, 5280/1-5 od 19. oktobra 2006. godine.

Obrazloženje

Ustavnom sudu podneta je inicijativa za pokretanje postupka za ocenu zakonitosti odluka navedenih u izreci. U inicijativi se navodi: da se osporenim odlukama onemogućava diplomiranim inžinjerima rudarstva za ekspolataciju tečnih i gasovitih mineralnih sirovina i diplomiranim inženjerima rudarstva za naftnu i gasnu tehniku da steknu zvanje odgovornog projektanta; da se time dovode u "drugorazredan polažaj" u odnosu na inženjere drugih struka, da su im time uskraćena prava koja proističu iz člana 109. st. 1. i 2. Zakona o planiranju i izgradnji (''Službeni glasnik RS'', broj 47/03); da je paradoksalno da licencu "430 Odgovorni izvođač radova termotehnike, termoenergetike, procesne i gasne tehnike" može dobiti mašinski inženjer, a ne i rudarski inženjer školovan za poslove gasne tehnike.

Ustavni sud je dopisom od 26. oktobra 2011. godine Inženjerskoj komori Srbije dostavio inicijativu na odgovor.

Inženjerska komora Srbije je u odgovoru od 7. novembra 2011. godine istakla da je osporena odluka doneta na osnovu tada važećeg Zakona o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", broj 47/03), Pravilnika o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera ("Službeni glasnik RS", broj 116/04), na koji je saglasnost dalo Ministarstvo urbanizma i građevine aktom broj 111-00-19/2003-01 od 20. juna 2003. godine ("Službeni glasnik RS", broj 70/03), kao i na osnovu Statuta Inženjerske komore Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 70/03), na koji je saglasnost dalo Ministarstvo za kapitalne investicije aktom broj 111-00-00033/05-01 od 3. oktobra 2005. godine. Takođe je navedeno da Zakon o planiranju i izgradnji reguliše uslove i način planiranja i uređenja prostora, uređivanja i korišćenja građevinskog zemljišta i izgradnje objekata i druga pitanja od značaja za planiranje i uređenje prostora, korišćenje građevinskog zemljišta i izgradnju objekata, dok je zakonom koji reguliše oblast ekspolatacije mineralnih sirovina (rudarstva), kao i izgradnju, korišćenje i održavanje rudarskih objekata, pored ostalog, regulisano i pitanje nadležnog organa za izdavanje licenci dilomiranim inženjerima rudarstva. Inženjerska komora je istakla da nije ovlašćena za izdavanje licenci diplomiranim inženjerima rudarstva.

Osporenu Odluku o vrstama licenci koje izdaje Inženjerska komora Srbije broj 540/1-4 od 27. maja 2005. godine, doneo je Upravni odbor Inženjerske komore Srbije, na sednici održanoj 27. maja 2005. godine, na osnovu člana 131. stav 1. tačka 2) Zakona o planiranju i izgradnji (''Službeni glasnik RS'', broj 47/03), člana 8. stav 3. Pravilnika o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera ("Službeni glasnik RS", broj 116/04) i člana 19. stav 1. tačka 5. Statuta Inženjerske komore Srbije ("Službeni glasnik RS" broj 70/03). Ovom odlukom utvrđuju se vrste licenci odgovornog planera, odgovornog urbaniste, odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova, koje Inženjerska komora Srbije izdaje u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji, Pravilnikom o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera i Statutom Inženjerske komore Srbije (član 1.). U glavi IV "Vrste licenci odgovornog projektanta", od čl. 7. do 16, navedene su odgovarajuće struke diplomiranih inženjera koji mogu dobiti licencu odgovornog projektanta, uslovi za dobijanje licence i liste projekata, a u glavi V "Vrste licenci odgovornog izvođača radova", od čl. 17. do 25, na isti način su propisani uslovi za izdavanje licenci odgovornog izvođača radova. Navedene odredbe osporene odluke ne propisuju mogućnost izdavanja licenci odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova diplomiranim inženjerima rudarstva. Odlukom o izmenama i dopunama Odluke o vrstama licenci Inženjerske komore Srbije, broj 3237/1-6 od 8. juna 2006. godine i Odlukom o izmenama i dopunama Odluke o vrstama licenci inženjerske komore Srbije, broj 5280/1-5 od 19. oktobra 2006. godine , kao ni osnovnom odlukom, nisu obuhvaćeni diplomirani inženjeri rudarstva.

Ocenjujući osnovanost zahteva podnosioca inicijative za pokretanje postupka za utvrđivanje nezakonitosti osporenih odluka, Ustavni sud je imao u vidu zakone koji su na snazi, saglasno odredbama člana 167. Ustava.

Zakonom o planiranju i izgradnji (''Službeni glasnik RS'', br. 72/09, 81/09, 64/10 i 24/11) je propisano: da odgovorni projektant može biti lice sa stečenim visokim obrazovanjem odgovarajuće struke, odnosno smera, na akademskim studijama drugog stepena (diplomske akademske studije-master, specijalističke akademske studije), odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje pet godina i licencom za projektovanje, da licencu za odgovornog projektanta može da stekne lice sa stečenim visokim obrazovanjem odgovarajuće struke, odnosno smera, položenim stručnim ispitom i najmanje tri godine radnog iskustva sa stručnim rezultatima na izradi tehničke dokumentacije i sa preporukom najmanje dva odgovorna projektanta ili Inženjerske komore (član 128. st. 1. i 2.); da licencu za odgovornog urbanistu, projektanta i izvođača radova, kao i za odgovornog planera, izdaje Inženjerska komora Srbije u skladu sa zakonom (član 162. stav 1.); da Inženjerska komora, pored ostalog, utvrđuje ispunjenost uslova za izdavanje licence za odgovornog planera, odgovornog urbanistu, odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova u skladu sa odredbama ovog zakona (član 164. stav 2. tačka 2)); da se organizacija i način obavljanja poslova iz stava 1. ovog člana bliže uređuju statutom i opštim aktima Komore (član 164. stav 2.).

Zakon o planiranju izgradnji (''Službeni glasnik RS'', broj 47/03), na osnovu koga je donet osporeni akt, prestao je da važi danom stupanja na snagu Zakona o planiranju i izgradnji (''Službeni glasnik RS'', br. 72/09, 81/09, 64/10 i 24/11), a sadržao je suštinski identične odredbe navedenim.

Odredbama člana 109. Zakona iz 2003. godine u odnosu na koje inicijator traži ocenu zakonitosti osporenih odluka bilo je propisano: da odgovorni projektant može biti lice sa visokom stručnom spremom odgovarajuće struke, odnosno smera i licencom za projektovanje (stav 1.); da licencu za odgovornog projektanta može da stekne lice sa visokom stručnom spremom odgovarajuće struke, odnosno smera, položenim stručnim ispitom i najmanje tri godine radnog iskustva sa stručnim rezultatima na izradi tehničke dokumentacije i sa preporukom najmanje dva odgovorna projektanta ili Inženjerske komore (stav 2.).

Ministarstvo za kapitalne invensticije je Pravilnikom o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera (''Službeni glasnik RS'', br. 116/04 i 69/06) propisalo, pored ostalog, da licencu za odgovornog urbanistu, projektanta i izvođača radova, kao i za odgovornog planera izdaje i oduzima, u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji i ovim pravilnikom, Inženjerska komora Srbije (član 2.).

Statutom Inženjerske komore Srbije je propisano: da je Inženjerska komora organizacija nosioca licenci kojima je u skladu za Zakonom o planiranju i izgradnji izdata licenca odgovornog planera, odgovornog urbaniste, odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova (član 2.); da su osnovni ciljevi i zadaci Komore, pored ostalih, da utvrđuje ispunjenost uslova za izdavanje odnosno oduzimanje licence za odgovornog planera, odgovornog urbanistu, odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova u skladu za Zakonom, Pravilnikom o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera i opštim aktima Komore (član 10. tačka 2)).

Iz citiranih odredaba Zakona, Pravilnika i Statuta proizlazi da je Inženjerska komora organizacija ovlašćena da svojim opštim aktom utvrdi uslove i postupak za izdavanje licence za odgovornog planera, odgovornog urbanistu, odgovornog projektanta i odgovornog izvođača radova, u skladu sa odredbama Zakona o planiranju i izgradnji, kao i da izdaje i oduzima navedene dozvole.

Podnosilac inicijative smatra da su osporene odluke nezakonite, jer njima nije predviđena mogućnost da diplomirani inženjeri rudarstva za ekspolataciju tečnih i gasovitih mineralnih sirovina, odnosno za naftu i gasnu tehniku, steknu licencu odgovornog projektanta Inženjerske komore. Povodom navoda inicijatora, Ustavni sud je utvrdio da je Zakonom o rudarstvu i geološkim istraživanjima (''Službeni glasnik RS'', broj 88/11) propisano: da eksploataciju rezervi mineralnih sirovina i geotermalnih resursa, izvođenje rudarskih radova izvan eksploatacionog polja, izradu investiciono-tehničke dokumentacije i rudarskih projekata za izvođenje rudarskih radova, tehničku kontrolu rudarskih projekata i vršenje stručnog nadzora može izvoditi privredno društvo, odnosno drugo pravno lice i preduzetnik, koji je registrovan za obavljanje iste delatnosti i koji ima najmanje dva zaposlena lica koja imaju stečeno visoko obrazovanje na studijama drugog stepena (diplomske akademske studije - master, specijalističke akademske studije, specijalističke strukovne studije) rudarske struke odgovarajućeg usmerenja i ovlašćenje za obavljanje tih poslova, od čega, najmanje jedno lice sa odgovarajućom licencom (član 54. stav 1.); da su licence za fizička lica koje se izdaju u vezi vršenja poslova eksploatacije i geoloških istraživanja mineralnih sirovina, u skladu sa ovim zakonom, pored ostalih, licenca za projektovanje i tehničku kontrolu rudarskih projekata (član 104. tačka 6)); da se licence iz člana 104. ovog zakona izdaju rešenjem koje donosi Ministarstvo nadležno za poslove rudarstva i geoloških istraživanja (član 106. stav 1.).

Polazeći od toga da je odredbama člana 128. stav 1 važećeg Zakona o planiranju i izgradnji propisano da odgovorni projektant može biti lice sa stečenim visokim obrazovanjem odgovarajuće struke, odnosno smera, te da je to bilo propisano i odredbom člana 109. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji iz 2003. godine koji je bio osnov za donošenje osporene Odluke o vrstama licenci Inženjerske komore Srbije, Ustavni sud smatra da je Inženjerska komora Srbije ovlašćena da proceni koja struka i smer su odgovarajući za obavljanje poslova projektanata objekata čija izgradnja je uređena odredbama Zakona o planiranju i izgradnji, dok Ministarstvo nadležno za poslove rudarstva i geoloških istraživanja takvu procenu vrši kada su u pitanju licence za projektovanje i tehničku kontrolu rudarskih projekata. Stoga, po oceni Ustavnog suda, tvrdnja podnosioca inicijative da su osporene odluke nezakonite, jer njima nije predviđena mogućnost da diplomirani inženjeri rudarstva steknu licencu odgovornog projektanta Inženjerske komore, predstavljaju subjektivno mišljenje inicijatora o kompetentosti pojedinih inženjerskih struka za obavljanje određenih poslova, koje ne daje osnova za sumnju u zakonitost osporenih opštih akata.

Imajući u vidu navedeno, Ustavni sud je utvrdio da nema osnova za pokretanje postupka za utvrđivanje nezakonitosti osporenih odluka, pa inicijativu nije prihvatio, u skladu sa odredbom člana 53. stav 3. Zakona o Ustavnom sudu ("Službeni glasnik RS", broj 109/07).

Ustavni sud je, na osnovu svega izloženog i odredbe člana 46. tačka 5) Zakona o Ustavnom sudu, rešio kao u izreci.

PREDSEDNIK

USTAVNOG SUDA

dr Dragiša Slijepčević